Het belang van het onbelangrijke

This is the main question. With what activity one’s leisure is filled (Aristoteles)

Als je niet aan het werk bent, ben je vrij, heb je vrije tijd. Maar vrije tijd hoeft niet per se te betekenen dat je zomaar wat rondhangt. Vrije tijd kan veel meer brengen in ons leven maar toch maken we op dit vlak soms hele slechte keuzes volgens professor Yoshitaka Iwasaki van de Universiteit van Alberta:

“Het is heel verleidelijk om zomaar iets te doen, zomaar je tijd door te brengen met zinloze pleziertjes. Maar de keuze hoe je je vrije tijd doorbrengt zal bepalen of je een zinvol leven bouwt of niet. Een juiste benutting van onze vrije tijd kan ons helpen zin in ons leven te vinden”.

Het woord vrije tijd in het Engels, leisure, betekende vroeger de vrijheid van het werk maar ook de vrijheid voor intellectuele of creatieve ontspanning.

Vrije tijd is dus niet altijd de afwezigheid van activiteit, het is ook activiteit. Wat wel afwezig is, is een externe verantwoording. Goed ingevulde vrije tijd voedt je en versterkt onze ziel. Het is een activiteit waarmee je uren kunt vullen om zo je geest even te laten rusten. Je engageert je in iets dat je tegelijk uitdaagt én ontspant.

Maar zijn de activiteiten die je doet in je vrije tijd echt wel zo ontspannend of maken deze je leven juist nog voller, nog drukker? Met andere woorden: helpen deze activiteiten je om je om te ontspannen en jouw onevenwicht te herstellen?

In verschillende studies, onder andere in The Journal of Happiness Studies werd de positieve impact van vrije tijd en hobby’s op onze welzijn aangetoond.

De 5 factoren die dit positieve effect verklaren zijn:

• Loskoppeling en ontspanning: vrije tijd is een manier om je te ontspannen en om los te koppelen van ons werk. Op die manier counter je vermoeidheid en eventueel burn-out.

• Autonomie: je kiest zelf wat je doet in jouw vrije tijd en dit geeft je het gevoel dat je zelf aan het stuur zit, dat je zelf meester zijn van jouw leven. Je kiest voor iets dat eens een keertje niet opgelegd wordt door anderen.

• Meesterschap: vele hobby’s vragen een inspanning en stimuleren jouw leervermogen. Werken naar een persoonlijk doel en hierin vooruitgang boeken is zeer positief voor je geluk en je zelfwaarde.

• Zingeving: wat je doet in je vrije tijd kan ook zeer betekenisvol zijn als het past bij wat jij belangrijk vindt in je leven (bijvoorbeeld dienstverlening). Zodoende kost het je geen moeite om je tijd aan die activiteit te besteden, integendeel.

• Verbinding: de hobby's die je samen met anderen doet geeft je een gevoel van verbondenheid. Je hoort ergens bij, of dit nu een sportclub, een leesclub of de kunstacademie is. Iets doen met gelijkgezinden, dat netwerk buiten onze werksfeer draagt bij tot jouw gevoel van welbevinden.

Jouw vrije tijd kun je dus op verschillende manieren invullen. Als je meer behoefte hebt aan loskoppeling is een avondje Netflix super, doch dit zal je mogelijks niet doen bruisen van zingeving. Als je je gitaar vastneemt combineer je dan weer meerdere behoeftes: loskoppeling, autonomie, meesterschap en mogelijks zelfs zingeving. In de keramiekles vind je dan weer gelijkgezinden.

We verstaan maar al te goed dat velen onder jullie het al druk genoeg hebben zonder hobby. Je hebt tal van verantwoordelijkheden en verplichtingen. Maar de tijd die je aan je hobby besteed geeft balans in je leven doordat je zenuwstelsel tot rust komt. Je verlaat je drukke Fight, Flight & Freeze modus en maakt plaats voor Rest & Repair. Je lacht, maakt plezier, bent gefocussed in het hier en nu, je hebt gelijkgezinden om je heen die de zelfde passie delen. Je ademhaling komt tot rust en zo bouw je terug energie op (zie eerder hoofdstuk Energie). Je zou dus kunnen stellen dat je de tijd die naar je hobby gaat terugwint in geluk en gezondheid.